Pod koniec pierwszego roku życia dziecko staje się coraz bardziej ruchliwe. Teraz nadszedł czas, aby uchronić dziecko przed niebezpieczeństwami czyhającymi w mieszkaniu. Wiele dzieci w ostatnim trymestrze pokonuje wielki skok od raczkowania do chodzenia – jednak większość dzieci robi pierwsze kroki dopiero w drugim roku życia.
Rady dla taty
Ojcowie bawią się z dziećmi inaczej niż matki: bardziej zwracają uwagę na ciało, są odważniejsi i serdeczniejsi. Jest to ważne dla rozwoju dziecka. Dostarcza całkiem nowych, odmiennych doświadczeń. Szybowanie w przestworzach czy unoszenie dziecka do góry wywołuje silne emocje. Świadczą o tym entuzjastyczne okrzyki dziecka. Obojętne, czy w wodzie, czy przy pierwszych próbach chodzenia, czy przy raczkowaniu: możesz obudzić w dziecku chęć odkrywania i wpoić mu pewność siebie. Dziecko potrzebuje Twego wsparcia na drodze do samodzielności.
Co dziecko już potrafi
Wyostrza się widzenie dziecka. W wieku jednego roku widzi ono prawie tak ostro jak dorosły. Rozpoznaje najmniejszy załamek na dywanie, rozwija zmysł przestrzenny, wie, co jest u góry i na dole, wewnątrz i na zewnątrz. Jego słuch dojrzewał w ostatnich miesiącach, teraz zaczyna rozumieć znaczenie słów.
Raczkowanie
W trakcie 9. miesiąca dziecko szykuje się do drogi – porusza się na brzuchu, na początku często do tyłu. Później marsz do przodu udaje mu się coraz lepiej. Jego ruchy stają się bardziej celowe i harmonijne. Nie sięga już kciukiem i całą dłonią, ale kciukiem i palcem, przede wszystkim palcem wskazującym. W 10 miesiącu z pozycji na brzuchu przechodzi do pozycji siedzącej. Udaje mu się stać na czworakach i kołysać się w przód i w tył – pierwsze ćwiczenie do raczkowania. Podciąga się przy meblach do stania. Jego chwytanie staje się coraz bardziej zróżnicowane: małe przedmioty chwyta już ruchem pęsetowym kciuka i palca wskazującego. Może obiema dłońmi stukać dwoma przedmiotami i z zachwytem wyrzuca wszystko, co wpadnie mu w ręce.
Pewne siedzenie, pierwsze kroki
W wieku 11 miesięcy udoskonala swoje umiejętności. Zakończyła się nauka siadania, teraz dziecko umie to doskonale. W 12 miesiącu rośnie chęć pionizacji: trzymane za rączkę dzieci robią już pierwsze chwiejne kroki. Dziecko chwyta już bardzo precyzyjnie i bardzo lubi wrzucać drobne przedmioty do otworów. Podaje swemu towarzyszowi zabawy przedmioty do ręki. Może samodzielnie pić z kubeczka i samo jeść łyżką. Ruchliwe i zręczne wkracza w drugi rok życia.
To jest dobre dla dziecka
Rośnie stopień aktywności
Z zasięgu ręki dziecka usuń teraz wszystko, co mogłoby uszkodzić zwłaszcza to, co szczególnie lubisz… Twoje dziecko chciałoby i powinno odkrywać wszystko na swoim „poziomie”, badać, wypróbować. Z tego względu poukładaj zabawki, ale także przedmioty codziennego użytku na podłodze i w zasięgu ręki dziecka na regałach: stare garnki z pokrywkami, łyżki do gotowania, puste pojemniki, pudełka plastikowe, trzepaczkę do ubijania piany, rękawice do chwytania gorących rzeczy – przedmioty te są niekiedy bardziej interesujące niż zabawki.
Szmery, ruchy i muzyka
Teraz odpowiednie są lekkie klocki do budowania, piramida do układania, bezpieczne samochodziki czy gry do wrzucania. Wielką radość sprawiają teraz dziecku zabawki, w których pociąganie pewnych elementów powoduje ruchy lub wydawanie dźwięków. Nakręcane, biegające zwierzaki czy przytulanki, które wydają dźwięki, wzbudzają wielki zachwyt. Lalka zostanie teraz dokładnie zbadana, ale powinna być stosunkowo prosta.
Najpiękniejsze – zabawy z rodzicami
Zabawa z ludźmi jest teraz bardzo ważna, ponieważ dziecko chętnie ich naśladuje. Poste zabawy gestami typu „jestem taki duży” są przeżywane już nie tylko biernie, ale dziecko także bierze w nich udział. Podczas gdy początkowo wielką przyjemność sprawia wyrzucanie przedmiotów, aby pozwolić je sobie podawać, pod koniec pierwszego roku dziecko lubi układać rzeczy w swoich dłoniach. Jego motoryka jest teraz tak dobra, że możesz podarować mu proste instrumenty muzyczne, przeznaczone dla dzieci – pozytywki, harmonijkę ustną, trójkąt, dzwonki, grzechotki i bębenek, wprawią one dziecko w zachwyt, gdy już się zorientuje w jaki sposób wydobywa się z nich dźwięki. Dziecko może też oglądać książeczki z obrazkami. Rysunki powinny być możliwie proste, a sama książka składać się z niewielu stron. Najlepsze są książki ze stronami z kartonu, które dziecko może oglądać samodzielnie. Także tutaj obowiązuje zasada, że powtarzanie jest korzystne, natomiast duże urozmaicenie zbytnio obciąża. Wśród aktywnych zabaw hitem jest teraz zabawa w łapanego – musisz jednak przyjąć do niej pozycję na czworakach. Pomyśl także o tym, że dziecko musi od czasu do czasu pobawić się samo – bez ciągłej kontroli.
Kiedy dziecko jest wystarczająco duże, aby bawić się w piaskownicy?
Właściwie Twoje dziecko może już pod koniec pierwszego roku życia bawić się w piaskownicy, jeśli przestało już wkładać przedmioty do buzi. Powinno przy tym pewnie siedzieć, ponieważ pozycja na brzuchu czy na plecach nie jest właściwą pozycją do zabawy! W piaskownicy dziecko może poczynić wiele interesujących odkryć. Możesz wybrać się z dzieckiem na pierwszą wycieczkę na plac zabaw – oczywiście przy sprzyjającej pogodzie.
Autor: Emilia Jaśniewska
Położna, konsultant snu dziecka. Autorka licznych artykułów parentingowych dot. karmienia piersią, pielęgnacji i rozwoju niemowląt. Na co dzień pracuje w prywatnym szpitalu w Warszawie. Współpracuje z pionierską Szkołą Narodzin Jeannette oraz koordynuje działania rozpowszechniające zastosowanie najlepszych praktyk w położnictwie. Wykładowca ponad trzydziestu konferencji dla położnych oraz wykładów i warsztatów dla przyszłych i obecnych rodziców.